بررسی و مقایسه جایگاه و کاربرد زبان های فارسی و ترکی در فردیس

چکیده : در این مقاله تلاش شده است تا نقش اجتماعی زبانهای فارسی و ترکی در منطقه فردیس کرج مشخص شود. با توجه به جمعیت ترک زبان فردیس که حدود صدو سی هزار نفر می باشد در این تحقیق 161 آزمودنی از مناطق مختلف منطقه فردیس به صورت تصادفی انتخاب شده اند. آزمودنی-ها بر اساس چهار گروه سنی، سطح تحصیلات، جنس(مرد و زن) و زبان مادری همسر انتخاب شده اند. در این تحقیق پرسشنامه الگوی پژوهشی پاراشر(1980) مورد استفاده قرار گرفته است. از آزمودنیها خواسته شده که کاربرد دو گونه زبانی فارسی و ترکی را در شش حوزه اجتماعی خانواده، دوستی، همسایگی، داد و ستد، آموزش و اداری براساس یک میزان چهار گزینه ای ( همیشه)، ( اغلب)، (بعضی وقتها) و (هیچ وقت) مشخص کنند. پرسشنامه شامل 36 سوال است که بر اساس درجه رسمیت حوزه ها به ترتیب از غیر رسمی به رسمی مرتب شده اند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطلاعات توسط رایانه پردازش شدند. روشهای آماری آزمون t و آنالیز واریانس جهت تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق به کار گرفته شده است. واکاوی یافته ها نشان می دهد که اختلاف در استفاده از دو زبان فارسی و ترکی توسط گروههای مختلف سنی، تحصیلی، جنسی و افراد متاهل با همسر ترک و غیر ترک از نظر آماری در بعضی موارد معنی دار و در تعدادی دیگر معنی دار نمی باشد. از نقطه نظر گروههای سنی ، افراد جوان، از نقطه نظر جنسیت، زنان( مخصوصاً دختران جوان)، از نقطه نظر گروههای تحصیلی، افراد تحصیل کرده ( بغیر از حوزه خانواده) بیشتر از دیگر گروهها از زبان فارسی استفاده میکنند. در داخل خانواده بیشتر از زبان ترکی استفاده می شود. در بین گروههای سنی، 13 تا 21 ساله ها در حوزه خانواده بیشتر از زبان فارسی استفاده می کنند. با توجه به یافته های تحقیق می توان گفت که در منطقه فردیس کرج دوزبانگی فارسی و ترکی کامل نیست . زیرا در اکثر حوزه های رسمی از زبان فارسی و در بعضی حوزه های غیر رسمی مانند خانواده، دوستی و همسایگی از زبان ترکی هم استفاده می شود .